ilk göktürk ne demek?

I. Göktürk Kağanlığı'nın Kuruluşu Hakkında Bilgi

Kuruluşu: I. Göktürk Kağanlığı, 6. yüzyılın ortalarında, Bumin Kağan önderliğinde kurulmuştur. Bumin Kağan, Avarlara karşı kazandığı zaferlerle güçlenmiş ve bağımsızlığını ilan etmiştir.

Kökenleri: Göktürklerin kökeni hakkında farklı teoriler bulunmaktadır. Genel kabul gören görüşe göre, Göktürkler, Hunların bir kolu olan Tiele boylarından gelmektedir. Başlangıçta Avarlara bağlı olarak Altay Dağları'nda demircilik yapmışlardır.

Bumin Kağan: Bumin Kağan, Göktürklerin bağımsızlığını kazanmasında ve devletin temellerini atmasında önemli bir rol oynamıştır. 552 yılında Avarları yenerek İl Kağan unvanını almıştır.

Devletin Yayılması: I. Göktürk Kağanlığı, Bumin Kağan'ın ölümünden sonra da hızla yayılmaya devam etmiştir. Mukan Kağan döneminde en geniş sınırlarına ulaşmış, doğuda Kore'den batıda Karadeniz'e kadar uzanan geniş bir coğrafyaya hakim olmuştur.

Önemli Özellikleri:

  • Ordu-Millet Anlayışı: Göktürklerde ordu-millet anlayışı hakimdi. Halkın tamamı askerdi ve savaş zamanında orduya katılırdı.
  • İpek Yolu Kontrolü: Göktürkler, İpek Yolu'nun önemli bir bölümünü kontrol altında tutarak ekonomik olarak güçlenmişlerdir.
  • Türk Kültürü ve Dili: Göktürkler, Türk kültürünü ve dilini yaymışlar, Türk tarihine önemli katkılarda bulunmuşlardır. Özellikle Orhun Yazıtları Türk dili ve tarihinin önemli bir kaynağıdır.

Yıkılışı: I. Göktürk Kağanlığı, iç karışıklıklar ve Çin entrikaları sonucu 7. yüzyılın başlarında zayıflamış ve Doğu ve Batı olmak üzere ikiye bölünmüştür. Daha sonra her iki kağanlık da Çin egemenliğine girmiştir.